Thiếu Axit dạ dày là gì? Những điều cần biết về thiếu Axit dạ dày

Thiếu Axit dạ dày là gì? Những điều cần biết về thiếu Axit dạ dày

Thiếu Axit dạ dày là một vấn đề sức khỏe không được nhắc đến nhiều nhưng lại có ảnh hưởng đáng kể đến quá trình tiêu hóa và sức khỏe tổng thể của cơ thể. Đây là tình trạng mà dạ dày không sản xuất đủ lượng Axit cần thiết để tiêu hóa thức ăn, gây ra một loạt các triệu chứng không dễ nhận biết. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những điều cơ bản về thiếu Axit trong dạ dày và cách nhận biết, cải thiện tình trạng này.

Cơ chế hình thành Axit dạ dày

Axit dạ dày, hay còn gọi là Axit Clohydric, khi ở trạng thái cân bằng thường có nồng độ từ 0,0001 đến 0,001 mol/l. Mức nồng độ này có thể cao hoặc thấp, đều có thể đề xuất những biểu hiện không bình thường đối với sức khỏe của hệ tiêu hóa.

Axit dạ dày đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa và được xem là chất lỏng tiêu hóa được tạo ra từ niêm mạc của dạ dày. Khi các tế bào Oxyntic sản xuất Axit Clohydric, chúng đóng góp vào quá trình tạo ra dịch vị dạ dày.

Hình 1: Axit dạ dày thường được sản xuất trong quá trình cơ thể tiêu hóa thức ăn

Sự tiết dịch của dạ dày diễn ra theo ba giai đoạn tương ứng với quá trình tiêu hóa thức ăn trong cơ thể:

• Giai đoạn Cephalic: Được kích hoạt sau khi phát hiện mùi vị của thức ăn đi vào dạ dày. Tín hiệu này kích thích dây thần kinh phế vị ở tiểu não và cuống não, gửi tín hiệu đến hệ thần kinh trung ương. Bộ não sau đó điều chỉnh quá trình tiết dịch với khoảng 30% Axit clohydric được sản xuất và sẵn sàng tham gia vào quá trình tiêu hoá thức ăn.
• Giai đoạn tiêu hóa: Khi thức ăn bắt đầu được tiêu hóa trong dạ dày, Axit clohydric tiếp tục được kích thích để tiết ra, chiếm khoảng 60% sản lượng. Dạ dày cũng thực hiện các hoạt động co bóp và nghiền nhỏ thức ăn.
• Giai đoạn ruột: Khi thức ăn đã được tiêu hóa và chuyển đến ruột, hầu hết thức ăn đã được nghiền nhỏ và chuyển xuống ruột, với khoảng 10% dịch vị còn lại được tiết ra.

Trong quá trình tiêu hoá thức ăn, Axit dạ dày được liên tục tiết ra và đóng vai trò quan trọng trong việc tiêu hóa thức ăn một cách hiệu quả. Tuy nhiên, lượng Axit này được điều chỉnh sao cho chỉ đủ để duy trì dịch vị trong trạng thái cân bằng.

Hình 2: Quá trình tiết Axit dạ dày thường diễn ra theo ba giai đoạn

Axit dạ dày có vai trò như thế nào?

Axit trong dạ dày đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa thức ăn ở cả dạ dày và ruột. Khi được tiết ra từ niêm mạc dạ dày, Axit cùng với enzyme tiêu hóa tham gia vào các hoạt động co bóp và nghiền nát thức ăn. Điều này giúp tăng cường quá trình tiêu hoá thức ăn và bảo vệ chức năng của dạ dày một cách tối đa.

Axit dạ dày cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng sinh Pepsin, một chất xúc tác hỗ trợ quá trình chuyển hóa thức ăn và cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Loại Axit này kích thích và tăng cường hoạt tính của Pepsin, đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa thức ăn. Quá trình sản sinh Pepsin chỉ diễn ra khi Axit dạ dày thực hiện các chức năng sau:

• Tạo môi trường pH lý tưởng cho hoạt động của Pepsin.
• Kích hoạt Pepsinogen, dạng không hoạt động của Pepsin, để chuyển thành Pepsin.
• Phân giải mô liên kết quanh khối cơ, giải phóng Pepsin và phân giải Peptid.
• Phá vỡ chuỗi Protein và liên kết trong thức ăn, tăng cường khả năng hấp thu chất dinh dưỡng từ thực phẩm.

Hình 3: Axit dạ dày đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa thức ăn ở cả dạ dày và ruột

Hoạt động của quá trình tiêu hoá thức ăn được hỗ trợ bởi Axit dạ dày, đồng thời tham gia trực tiếp vào việc trung hoà các muối khó tan trước khi cơ thể hấp thụ. Axit dạ dày cũng đóng vai trò như chất xúc tác cho các phản ứng thuỷ phân, giúp đường, tinh bột và chất đạm chuyển hoá thành các đơn chất để cơ thể dễ dàng hấp thu.

Ngoài ra, Axit dạ dày hỗ trợ sát khuẩn đường ruột. Sự hiện diện của Axit trong dạ dày giúp tiêu diệt các loại vi khuẩn có hại trong thức ăn và ngăn chúng khỏi tấn công và gây tổn thương cho các cơ quan này.

Hình 4: Sự hiện diện của Axit bên trong dạ dày giúp tiêu diệt các loại vi khuẩn có hại tồn tại trong thức ăn

Xây dựng một hệ tiêu hóa khỏe mạnh với máy lọc nước RO ion kiềm Famy

Thế nào là thiếu Axit dạ dày?

Thiếu Axit dạ dày xảy ra khi nồng độ pH trong dạ dày lớn hơn 4.5. Khi lượng Axit dạ dày giảm xuống dưới mức cần thiết, điều này phản ánh sự bất thường của hệ tiêu hoá. Thiếu Axit dạ dày có thể gây ra những tác động tiêu cực đến sức khỏe con người.

Hình 5: Thiếu Axit dạ dày xảy ra khi nồng độ pH trong dạ dày lớn hơn 4.5

Dấu hiệu nhận biết cơ thể thiếu Axit dạ dày

Nhận biết các triệu chứng của thiếu Axit dạ dày là rất quan trọng để có thể đối phó kịp thời với vấn đề này. Dưới đây, chúng tôi sẽ tổng hợp một số dấu hiệu giúp nhận biết hiện tượng giảm Axit trong dạ dày.

Đầy hơi hoặc ợ hơi sau khi ăn

Người thiếu Axit dạ dày thường có cảm giác đầy bụng hoặc ợ hơi, đặc biệt là sau khi ăn trong khoảng 60 phút. Lý do khiến cho tình trạng này xảy ra là do thiếu Axit trong dạ dày để tiêu hóa thức ăn. Khi đó, thức ăn sẽ ở lại trong dạ dày lâu hơn, có thể gây ra quá trình lên men và tạo ra khí, dẫn đến cảm giác đầy bụng sau bữa ăn.

Trào ngược

Nguyên nhân gây ra tình trạng trào ngược thường được biết đến là do dư Axit dạ dày, tuy nhiên, ít người biết rằng, thiếu Axit dạ dày cũng có thể khiến cơ thể bị trào ngược và lý do lại không phải do Axit dạ dày gây ra.

Trong trạng thái bình thường, các cơ vòng giữa thực quản và dạ dày mở ra khi thức ăn được nuốt vào, cho phép thức ăn đi vào dạ dày, sau đó chúng sẽ đóng lại chặt để bảo vệ thực quản.

Tuy nhiên, khi có sự tích tụ khí trong dạ dày, áp lực có thể tác động lên các cơ vòng, làm cho chúng mở ra không đúng thời điểm. Kết quả, Axit có thể trào ngược lên thực quản cùng với các phần thức ăn chưa được tiêu hoá hoàn toàn.

Hình 6: Đầy hơi, ợ hơi hay trào ngược đều là những dấu hiệu nhận biết cho tình trạng thiếu Axit trong dạ dày

Hôi miệng

Quá trình lên men vi khuẩn trong dạ dày, do thiếu Axit, có thể gây ra hôi miệng do mùi của các sản phẩm chất phân tử khí.

Đi ngoài phân sống

Người bị thiếu Axit dạ dày thường có khả năng gặp tình trạng đi ngoài phân sống, đặc biệt khi ăn thực phẩm chứa nhiều chất đạm, như thịt.

Cảm giác đói dù đã ăn no

Một trong những dấu hiệu khác của thiếu Axit trong dạ dày là cảm giác đói mặc dù đã ăn no. Do cơ thể không thể hấp thụ đủ chất dinh dưỡng từ thức ăn, người bị thiếu Axit dạ dày có thể cảm thấy đói sau khi ăn.

Nhóm rủi ro và nguyên nhân khác

Những người cao tuổi thường dễ gặp tình trạng thiếu Axit dạ dày. Vitamin B1, B6, và kẽm được coi là các nguyên liệu quan trọng trong quá trình sản xuất Axit dạ dày. Khi cơ thể không nhận được đủ lượng các chất này, dạ dày có thể không tiết ra đủ dịch tiêu hoá thức ăn.

Người bị mất nước mãn tính cũng có thể gặp vấn đề thiếu trong Axit dạ dày. Ngoài ra, những người ăn ít muối cũng có thể gặp tình trạng thiếu natri clorua, góp phần vào sự suy giảm của Axit dạ dày.

Hình 7: Tình trạng thiếu Axit dạ dày thường có tỷ lệ xuất hiện cao hơn ở một số nhóm người đặc biệt

Cải thiện tình trạng thiếu Axit dạ dày bằng cách nào?

Khi chúng ta hiểu rõ nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu trong Axit dạ dày, có thể áp dụng một số biện pháp sau để giảm những triệu chứng này:

Ăn các loại rau lên men: Ăn các loại rau chua lên men như dưa cải muối chua, kim chi, và các sản phẩm lên men khác có thể giúp điều chỉnh nồng độ Axit trong dạ dày. Rau lên men chứa Probiotics giúp ức chế vi khuẩn H.Pylori và cung cấp các vitamin cần thiết mà cơ thể không thể tổng hợp được.

Bổ sung kẽm: Tăng cường bổ sung kẽm có thể kích thích dạ dày sản xuất Axit. Ngoài ra, có thể tiêu thụ các thực phẩm giàu kẽm như thịt gà, bí ngô, thịt bò, cua, cá hồi, tôm hùm. Các sản phẩm lên men như sữa chua, phô mai cũng là nguồn cung cấp kẽm cho cơ thể.

Điều chỉnh thói quen ăn uống: Tránh ăn thức ăn trước khi đi ngủ, không nằm ngay sau khi ăn, và tránh ăn vặt giữa các bữa ăn để cải thiện hệ tiêu hoá.

Tránh sử dụng nước lạnh: Tránh sử dụng nước lạnh khi ăn vì có thể làm giảm khả năng sản xuất Axit của dạ dày và làm chậm lại quá trình tiêu hoá thức ăn.

Chế độ ăn Low Carb: Chế độ ăn Low Carb được khuyến khích đối với những trường hợp bị trào ngược dạ dày để kiểm soát triệu chứng này. Việc cắt giảm lượng Carbohydrate có thể giảm áp lực ảnh hưởng đến các cơ vòng dưới thực quản.

Nhai thức ăn đúng cách: Nhai thức ăn đúng cách giúp tiêu hoá thức ăn tốt hơn. Khi thức ăn được nhai kĩ, quá trình tiêu hoá trở nên thuận lợi hơn và ngăn ngừa triệu chứng như buồn nôn, ợ nóng, hoặc đầy hơi.

Quản lý cảm xúc: Học cách quản lý cảm xúc, tránh các tác động gây căng thẳng có thể làm giảm quá trình tạo Enzyme tiêu hoá thức ăn và dẫn đến tình trạng đầy hơi.

Hình 8: Thay đổi thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống có thể giúp bạn cải thiện tình trạng thiếu Axit trong dạ dày

Trên đây là một số thông tin cơ bản về thiếu Axit dạ dày và cách nhận biết, cải thiện tình trạng này. Việc hiểu rõ về tình trạng này và áp dụng những biện pháp phù hợp có thể giúp cải thiện sức khỏe tiêu hóa và tăng cường chất lượng cuộc sống. Đừng ngần ngại tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có biện pháp điều trị phù hợp nhất cho bạn.

---

Có thể bạn quan tâm:

• Ăn gì để giảm Axit dạ dày? 5+ thực phẩm giảm Axit trong dạ dày
• Uống nước gì để giảm Axit dạ dày? 5 loại nước uống tốt cho dạ dày
• 10 loại rau và 5 thói quen sinh hoạt giúp dạ dày luôn khỏe mạnh

---

• ← Bài viết trước
• Bài tiếp theo →