Gốc tự do là gì? Ảnh hưởng của gốc tự do trong cơ thể con người

Gốc tự do là gì? Ảnh hưởng của gốc tự do trong cơ thể con người

Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta vẫn thường nghe đến thuật ngữ "gốc tự do" nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về nó. Vậy gốc tự do là gì và tại sao chúng lại quan trọng đến vậy? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về gốc tự do trong bài viết dưới đây.

Gốc tự do là gì?

Gốc tự do là các phân tử, ion hoặc nguyên tử có một electron đơn độc hoặc số electron lẻ, khiến chúng không ổn định và dễ dàng tương tác với các phân tử khác trong cơ thể.

Chúng có thể mang điện tích dương, âm hoặc không mang điện và đều đóng vai trò quan trọng trong sinh học. Với một electron đơn độc trong lớp điện tử ngoài cùng, gốc tự do không ổn định và có xu hướng cướp electron từ các phân tử khác để đạt đến trạng thái ổn định, dẫn đến thay đổi và phá vỡ cấu trúc tế bào.

Cơ thể sinh ra tế bào gốc tự do từ hai nguồn chính:

• Nội sinh: Thường được tạo ra trong quá trình hô hấp tế bào, nơi năng lượng chủ yếu được chuyển đổi từ Carbohydrate.
• Ngoại sinh: Do tác động của phóng xạ, vi khuẩn, căng thẳng, mệt mỏi, thuốc lá, ô nhiễm môi trường và các tác nhân khác.

Hình 1: Gốc tự do có hoạt tính mạnh, vượt quá mức bình thường sẽ gây tổn thương tế bào và tăng nguy cơ mắc bệnh

Phân loại gốc tự do

Tế bào gốc tự do có thể được phân loại chủ yếu thành hai nhóm: gốc tự do tốt và gốc tự do xấu. Sự khác biệt giữa chúng đặc biệt quan trọng trong việc hiểu về tác động của chúng đối với cơ thể và sức khỏe.

Gốc tự do tốt

Đây là loại gốc tự do có các tác dụng có ích cho cơ thể, bao gồm:

• Hỗ trợ dẫn truyền thần kinh.
• Dẫn truyền tín hiệu tế bào.
• Tăng cường hệ miễn dịch. Một ví dụ điển hình cho loại này là gốc NO (Nitric Oxide), chất này đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh lưu lượng máu, huyết khối và hoạt động thần kinh.

Gốc tự do xấu

Đây là loại gốc tự do gây tổn thương cho cơ thể bằng cách tấn công các tế bào khỏe mạnh, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh. Một số loại gốc tự do xấu nguy hiểm bao gồm:

• Superoxide (O2−)
• Ozone (O3)
• Hydro peroxide (H2O2)
• Hydroxyl (−OH) Một ví dụ cụ thể là gốc −OH (Hydroxyl), loại gốc tự do này rất nguy hiểm, gây ra nhiều tổn thương tế bào, có thể dẫn đến chết tế bào hoặc đột biến tế bào, gây tắc nghẽn mạch máu và gây ra bệnh ung thư.

Hình 2: Các gốc tự do trong cơ thể được phân loại thành hai nhóm chính là gốc tự do tốt và gốc tự do xấu

Gốc tự do có tác động thế nào đối với cơ thể?

Gốc tự do, thông qua khả năng phản ứng với các thành phần của tế bào, gây ra sự rối loạn trong các quá trình sinh học bình thường. Chúng có thể tấn công Lipit, Protein và cả DNA, dẫn đến sự phá hủy của các cấu trúc này và đẩy nhanh quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể. Một số tác hại của gốc tự do phổ biến gồm:

• Bệnh lý hệ thần kinh: Các gốc tự do trong cơ thể được liên kết với các bệnh lý như Alzheimer và Parkinson, khiến cho chức năng của hệ thần kinh trung ương bị suy giảm và gây ra các triệu chứng như mất trí nhớ và các vấn đề về điều chỉnh cơ thể.
• Bệnh lý tim mạch: Tác hại của gốc tự do gây ra tắc động mạch, dẫn đến các vấn đề như đau thắt ngực và nhồi máu cơ tim, tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
• Rối loạn viêm và miễn dịch: Sự tăng sản xuất gốc tự do có thể góp phần vào các bệnh viêm khớp và lupus, khiến cho hệ thống miễn dịch hoạt động không đúng cách.
• Nguy cơ ung thư: Các gốc tự do trong cơ thể có thể gây đột biến gen khi tấn công vào DNA, dẫn đến sự phát triển của tế bào ung thư.
• Vấn đề về thị lực: Đục thủy tinh thể và suy giảm thị lực có thể liên quan đến sự tích tụ của gốc tự do.
• Biểu hiện ngoại hình của lão hóa: Sự hình thành gốc tự do là một trong những nguyên nhân chính gây ra các dấu hiệu của sự lão hóa, như da mất độ đàn hồi, xuất hiện nếp nhăn, tóc bạc, và móng tay yếu.

Mặc dù gốc tự do thường được liên kết với các tác động tiêu cực đối với sức khỏe, nhưng chúng cũng đóng vai trò quan trọng trong các quá trình sinh học cần thiết, như tổng hợp và phân hủy các chất trong quá trình chuyển hóa tế bào.

Hình 3: Gốc tự do thường gây ra sự rối loạn trong các quá trình sinh học bình thường

Cách phòng ngừa và hạn chế gốc tự do trong cơ thể

Để ngăn chặn sự gia tăng quá mức của gốc tự do và duy trì sự cân bằng trong cơ thể, chúng ta có những cơ chế tự nhiên để loại bỏ chúng. Các Enzym như Glutathione Reductase, Glutathione Peroxidase cùng với các chất chống gốc tự do như vitamin A, E, C, Coenzyme Q, Beta Carotene và Selen đều đóng vai trò quan trọng trong việc này.

Tuy nhiên, khi số lượng gốc tự do tăng lên do nhiều nguyên nhân khác nhau, cơ chế tự nhiên này không đủ để loại bỏ hết chúng, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Để giảm thiểu tác động này, có một số biện pháp:

• Chế độ ăn uống khoa học: Bổ sung đầy đủ các chất chống gốc tự do như vitamin A, E, C, Beta Carotene và selen từ các loại thực phẩm như hoa quả mọng và rau xanh. Tránh xa các chất không tốt cho cơ thể như đồ ăn có nhiều dầu mỡ, bia rượu và nước uống có gas.
• Giảm căng thẳng: Hạn chế những suy nghĩ tiêu cực và lo âu bằng cách thực hành yoga, đi bộ và học cách suy nghĩ tích cực để tránh tạo ra thêm gốc tự do.
• Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ từ 7-8 giờ mỗi ngày giúp giảm nguy cơ hình thành các gốc tự do.
• Tránh tiếp xúc với môi trường độc hại: Hạn chế tiếp xúc thường xuyên với môi trường ô nhiễm, độc hại, và có nhiễm phóng xạ.
• Bổ sung thực phẩm giảm gốc tự do: Có thể bổ sung thêm các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa để giảm lượng gốc tự do trong cơ thể.

Hình 4: Việc áp dụng một lối sống và chế độ ăn uống khoa học có thể giúp hạn chế sự hình thành và tác động của gốc tự do trong cơ thể

Bí quyết chống gốc tự do hiệu quả với nước ion kiềm giàu Hydrogen

Một trong những phương pháp hiệu quả nhất để chống lại các gốc tự do trong cơ thể chính là bổ sung thêm chất chống oxy hóa. Trong đó, Hydro (hay Hydrogen) được nhiều chuyên gia đánh giá là chất chống oxy hóa mạnh và an toàn cho cơ thể con người, nhờ vào 2 đặc tính: liên kết chọn lọc và phân tử nhỏ nhất.

• Liên kết chọn lọc: Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, Hydro là một chất chống oxy hóa có khả năng liên kết chọn lọc. Điều này có nghĩa là Hydro có thể loại bỏ các gốc tự do xấu và giữ lại các gốc tự do tốt cho cơ thể. Đặc biệt, Hydro có khả năng loại bỏ gốc Hydroxyl (−OH), một trong những gốc tự do xấu gây hại cho cơ thể, giúp bảo vệ tế bào và cơ thể khỏi sự tấn công của các gốc tự do xấu. Trong khi đó, những chất chống oxy hóa khác như Vitamin A, C, E không có khả năng phân loại gốc tự do tốt hay xấu. Khi nạp cơ thể, chúng sẽ loại bỏ cả gốc tự do xấu và tốt.
• Phân tử nhỏ nhất: Hydro còn là phân tử nhỏ nhất trên Trái Đất, cho phép nó có thể di chuyển đến mọi nơi trong cơ thể. Với đặc tính này, Hydro có thể chống oxy hóa ở những nơi mà các loại Vitamin không thể tiếp cận được vì kích thước phân tử của chúng lớn hơn nhiều so với Hydro.

Là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ và an toàn, Hydro là lựa chọn tuyệt vời và cần thiết để hỗ trợ bảo vệ sức khỏe từ bên trong cơ thể. Đặc biệt, Hydro không có màu, không mùi và không gây tác động gì đến cơ thể, vì vậy người dùng có thể hoàn toàn yên tâm khi sử dụng Hydro để bổ sung cho cơ thể của mình.

Hình 5: Hydro là lựa chọn tuyệt vời và cần thiết để hỗ trợ bảo vệ sức khỏe khỏi tác động của các gốc tự do

Hiện nay, cách bổ sung Hydro (hay Hydrogen) vào cơ thể thông qua nước ion kiềm đang trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Nước ion kiềm là một nguồn nước đặc biệt được tạo ra bằng công nghệ điện phân, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe của bạn.

Và nếu bạn đang tìm kiếm một thiết bị cung cấp nguồn nước ion kiềm giàu Hydrogen chất lượng, thì máy lọc nước RO ion kiềm Famy là sự lựa chọn hàng đầu. Đây là dòng sản phẩm cao cấp giúp tạo ra nước ion kiềm giàu Hydro với công nghệ tiên phong tại thị trường Việt Nam. Được nhiều người tiêu dùng tin dùng, máy lọc nước RO ion kiềm Famy không chỉ giúp cải thiện sức khỏe mà còn chăm sóc cho vẻ đẹp của bạn.

Hình 6: Nước ion kiềm giàu Hydrogen là cách bổ sung Hydro vào cơ thể được sử dụng phổ biến nhất

Hy vọng rằng, bài viết này đã giúp độc giả hiểu rõ gốc tự do là gì và những ảnh hưởng của nó đến với sức khỏe con người. Đừng quên việc duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống cân đối và thói quen sinh hoạt lành mạnh, có thể giúp hạn chế tác động tiêu cực của gốc tự do và bảo vệ sức khỏe tổng thể của chúng ta.

---

Xem thêm:

• Các loại quả chống oxy hóa, giúp nâng cao sức khỏe tổng thể
• Chất chống oxy hóa trong trà xanh và những công dụng tuyệt vời
• Stress oxy hóa là gì? Làm thế nào để ngăn ngừa Stress oxy hóa?

---

• ← Bài viết trước
• Bài tiếp theo →