Than hoạt tính lọc nước, vật liệu quan trọng trong lĩnh vực xử lý nước
Môi trường nước ô nhiễm đang là vấn đề nhức nhối trong những năm gần đây ở Việt Nam. Thực trạng này ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân, từ nước sinh hoạt đến sản xuất kinh doanh. Chính vì vậy, xử lý nước đang là lĩnh vực quan trọng, đem lại hiệu quả và sức khỏe cho người dùng. Trong lĩnh vực lọc nước, chúng ta sử dụng rất nhiều các vật liệu lọc khác nhau nhưng có một vật liệu rất quan trọng đó là than hoạt tính lọc nước.
1. Than hoạt tính lọc nước là gì?
Vật liệu than hoạt tính lọc nước là than hoạt tính được sử dụng trong lĩnh vực lọc nước, chúng có thể ở nhiều dạng khác nhau như dạng bột, dạng hạt hoặc dạng nén khối. Than hoạt tính lọc nước có những tiêu chuẩn khắt khe hơn khi áp dụng trong lĩnh vực xử lý nước thải, phải đảm bảo về tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm.
Than hoạt tính lọc nước được sử dụng trong các lõi lọc của máy lọc nước gia đình, các bộ lọc tổng hoặc các hệ thống lọc nước công nghiệp. Than hoạt tính được nén thành các khối hình trụ được sử dụng trong lõi số 2 của máy lọc nước gia đình. Với hệ thống lọc tổng, than hoạt tính được sử dụng ở dạng hạt giúp dễ thi công mà vẫn vật liệu lọc này vẫn bền, có thể sục rửa, không bị rửa trôi.
Nước dưới áp lực của bơm được đẩy qua tầng lọc than hoạt tính sẽ lọc ở hai cơ chế: lọc cơ học và lọc hấp thụ.
- Lọc cơ học: Các chất bẩn, cặn bẩn lơ lửng dưới áp lực của bơm khi đi qua tầng vật liệu than hoạt tính lọc nước sẽ bị chặn lại nhờ các rãnh nứt vi mạch nhỏ, bề mặt lọc chặn rất lớn do các rãnh, khe nứt này.
- Lọc hấp thụ: Bề mặt phân tử than sẽ thu hút các chất hóa học, tạp chất hòa tan trong nước và giữ chúng nằm lại bên trong lõi lọc. Với đặc tính không hút nước nhưng hấp thụ dầu mỡ, than hoạt tính có tác dụng mạnh với rất nhiều loại hóa chất chứa Clo, Benzen hay các hóa chất công nghiệp hòa tan trong nước.
Hình 1 - Cơ chế lọc của than hoạt tính trong xử lý nước
Hiệu quả lọc của than hoạt tính lọc nước phụ thuộc vào 4 yếu tố:
- Lưu lượng nước đi qua vật liệu lọc (hay áp suất bơm nước tạo ra qua vật liệu lọc).
- Nhiệt độ nước nguồn
- Thành phần cặn bẩn, kim loại trong nước nguồn.
- Chất lượng vật liệu than hoạt tính lọc nước.
Hiện nay, than hoạt tính lọc nước thường được sản xuất từ gáo dừa, tre, gỗ... Qua kinh nghiệm triển khai cho thấy, than hoạt tính gáo dừa có chất lượng tốt nhất khi sử dụng trong ngành xử lý nước.
2. Than hoạt tính loại bỏ được những thành phần nào
Theo các nghiên cứu chính thức từ Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA) và Trung tâm Hợp tác về An toàn Thực phẩm và Nước uống của WHO (NSF), than hoạt tính có thể:
- Loại bỏ hiệu quả 60-80 hóa chất trong nước
- Giảm thiểu hiệu quả 30 hóa chất khác trong nước
- Giảm thiểu vừa phải 20 hóa chất khác trong nước
Khả năng loại bỏ và giảm thiểu các thành phần hóa học trong nước phụ thuộc vào chất lượng và dạng than hoạt tính trong lõi lọc. Cũng theo EPA, than hoạt tính được đề xuất sử dụng để loại bỏ các thành phần Clo trong nước và một số các dư lượng chất bảo vệ thực vật như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ phổ biến.
2.1. Than hoạt tính loại bỏ triệt để Clo và các thành phần có Clo
Hình 2 - Lượng Clo dư trong nước sinh hoạt từ các nhà máy xử lý nước
Các nhà máy nước thường thêm Clo vào nước để tạo ra một nguồn nước an toàn do Clo có khả năng diệt khuẩn, khử trùng nước, Clo thường được thêm vào một lượng dư để có thể tái ngăn ngừa sự nhiễm khuẩn trong quá trình nước được phân phối từ nhà máy đến các hộ dân và được dự trữ tại các nhà dân. Tuy nhiên, Clo có mùi hắc, vị ngang rất khó chịu cho sử dụng trực tiếp. Than hoạt tính lọc nước có khả năng loại bỏ đến 95% Clo dư thừa trong nguồn nước giúp nước có vị thanh khiết hơn.
Tham khảo: Các loại lọc tổng gia đình giúp loại bỏ nhanh tạp chất, cặn bẩn, loại bỏ mùi khó chịu từ Clo, Flo.
Nước máy có chứa nhiều sản phẩm phụ của Clo, trong đó có trihalomethanes (THM) là chất có khả năng gây ung thư. Than hoạt tính có khả năng vượt trội hơn tất cả các công nghệ khác trong khả năng loại bỏ các thành phần này. Ngoài ra, Clo còn tồn tại trong nước dưới dạng điện tích âm (Cl-), nó là các thành phần khoáng tự nhiên có tác dụng ổn định pH trong máu, ổn định huyết áp trong cơ thể con người, tuy nhiên khi quá nhiều thành phần này, nước sẽ có vị mặn. Than hoạt tính có thể làm giảm 50 – 70% clorua trong nước, đảm bảo vị thanh ngọt mà vẫn có các thành phần có lợi cho sức khỏe người sử dụng.
2.2. Than hoạt tính có khả năng loại bỏ một số dư lượng chất bảo vệ thực vật
Hình 3 - Nguồn nước bị ô nhiễm bởi dư lượng chất bảo vệ thực vật
Thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, thuốc tăng trưởng... là những chất được sử dụng nhiều trong sản xuất nông nghiệp. Các chất bảo vệ thực vật này khi phun sẽ ngấm vào đất và đi vào các mạch nước ngầm làm ô nhiễm nước nguồn. Than hoạt tính lọc nước có khả năng loại bỏ rất nhiều các chất bảo vệ thực vật, theo nghiên cứu nó có thể loại bỏ đến 14 loại dư lượng thuốc sâu và 12 loại thuốc diệt cỏ phổ biến hiện nay.
2.3. Các thành phần khác
Nitrat (NO3-), Nitrit (NO2-), Phosphat (PO43-) là kết quả của quá trình phân hủy các hợp chất hữu cơ có nguồn gốc tự nhiên hoặc phát sinh từ các hoạt động của con người. Các hợp chất này thường tồn tại dưới dạng nitrat, nitrit, ammoniac (NH3) hoặc nguyên tố nitơ (N2). Đây là những hợp chất quan trọng, cung cấp Nitơ (N) cho cây trồng. Nitrat không gây hại cho trừ khi nó tồn tại với lượng lớn trong nước. Tuy nhiên, quá nhiều nitrat có thể gây ra chứng methemoglobinemia huyết ở trẻ nhỏ. Đây là một rối loạn huyết xảy ra khi có quá ít oxy được chuyển đến tế bào. Than hoạt tính có thể loại bỏ 50 – 70% các gốc Nitrat, Nitrit trong nước, hiệu quả loại bỏ phụ thuộc lớn vào chất lượng lõi lọc.
PFOS là một hóa chất tổng hợp thường được tìm thấy trong bọt chữa cháy, các chất tẩy rửa, nước thải từ mạ công nghiệp... PFOS có khả năng tồn tại dai dẳng, tích lũy sinh học và có độc với động vật có vú. Các kết quả thử nghiệm đã cho thấy than hoạt tính có thể loại bỏ PFOS hiệu quả.
Một trong những thành phần có hại cho sức khỏe con người là hạt vi nhựa có trong nước do quá trình giặt sản phẩm dệt tổng hợp hoặc sợi nilon hoặc các hóa phẩm chứa hạt vi nhựa được rửa trôi cùng với nước sinh hoạt và thải ra môi trường trong các nhà máy công nghiệp. Các bộ lọc than hoạt tính Famy có khả năng lọc các hạt vi nhựa kích thước lớn hơn 2 micron.
3. Kết luận
Qua bài viết, bạn đã phần nào hiểu được Than hoạt tính là gì? và trả lời được câu hỏi Tại sao than hoạt tính lọc nước là vật liệu quan trọng trong xử lý nước?. Các sản phẩm máy lọc nước Famy cao cấp đều trải qua quá trình nghiên cứu, thử nghiệm các loại vật liệu lọc khác nhau mang đến cho người tiêu dùng sản phẩm chất lượng, đảm bảo an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng. Mọi câu hỏi, thắc mắc bạn có thể để lại trong phần bình luận, các chuyên gia lọc nước từ Famy Việt Nam sẽ giải đáp cho bạn.
0 Bình luận trong Than hoạt tính lọc nước, vật liệu quan trọng trong lĩnh vực xử lý nước