Ô nhiễm môi trường nước. Nguyên nhân, hậu quả và biện pháp khắc phục

Ô nhiễm môi trường nước. Nguyên nhân, hậu quả và biện pháp khắc phục

Ô nhiễm môi trường nước là vấn đề đáng báo động tại Việt Nam và trên thế giới. Mức độ ô nhiễm ngày càng gia tăng, vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng này? Hậu quả để lại khi ô nhiễm môi trường nước là gì? Cần có những biện pháp giúp cải thiện môi trường nước.

1: Ô nhiễm môi trường nước là gì?

Ô nhiễm môi trường nước có tên gọi tiếng anh là Water pollution, dùng để chỉ hiện tượng nguồn nước tại các sông suối, ao hồ bao gồm cả nước mặt và nước ngầm có chỉ số các chất độc hại cao, chứa các chất độc hại đến sức khỏe của con người và động vật.

Biểu hiện của ô nhiễm môi trường nước thường thấy nhất đó là nước có màu lạ (vàng, đen, nâu đỏ…), mùi lạ (mùi hôi tanh, mùi hôi thối nồng nặc…) và xuất hiện váng , nổi bọt khí, sinh vật dưới nước chết do không thể sống trong nguồn nước này.

2: Thực trạng ô nhiễm môi trường nước hiện nay

Thế giới phát triển, nhưng kéo theo đó là sự đi xuống của môi trường nước, đó những thực trạng đáng báo động. Cụ thể như sau:

Vấn đề ô nhiễm môi trường nước hiện nay không chỉ xảy ra ở đới ôn hòa, hiện nay đã xuất hiện trên toàn trái đất. Theo báo cáo ô nhiễm môi trường nước của UNEP, có tới 60% dòng sông của châu Á – Âu – Phi bị ô nhiễm sinh vật và ô nhiễm hữu cơ.

Hiện nay Châu Á là châu lục có mức độ ô nhiễm lớn nhất thế giới, thực trạng chất độc trong nước ở đây cao gấp 3 lần trung bình trên thế giới. Theo Unicef thì 5 quốc gia có nguồn nước ô nhiễm nặng nhất là: Indonesia, Thái Lan, Philippines, Trung Quốc và Việt Nam.

Tại Bangladesh gần 1,2 triệu dân phải sử dụng nguồn nước ô nhiễm khi chỉ có 15% là nước sạch đạt chuẩn.

Đáng chú ý đây chỉ là những con số của nguồn nước mặt trên trái đất, còn những nguồn nước ngầm đang ô nhiễm cũng là vấn đề đáng quan ngại của các nước trên thế giới.

Đó là thực trạng chung về vấn đề ô nhiễm nước trên thế giới, cụ thể khi về Việt Nam với Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh:

• Tại Hà Nội : Khoảng 350 – 400 nghìn m3 nước thải và hơn 1.000m3 rác thải xả ra mỗi ngày, nhưng chỉ 10% được xử lý, số còn lại xả trực tiếp vào sông ngòi gây ô nhiễm nước khiến cá chết hàng loạt ở Hồ Tây, mức độ ô nhiễm rộng khắp 6 quận (Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Cầu Giấy, Tây Hồ).

• Tại thành phố Hồ Chí Minh: Ô nhiễm môi trường nước điển hình nhất là ở cụm công nghiệp Thanh Lương, có tới khoảng 500.000m3 nước thải/ngày từ các nhà máy bột giặt, giấy, nhuộm.

Đó là những số liệu biết nói đang báo động cho con người chúng ta về môi trường nước. Nước sẽ ngày càng ô nhiễm nếu như con người chúng ta không tìm ra nguyên nhân và đưa ra giải pháp cho vấn đề nước này.

3: Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước

3.1: Ô nhiễm nguồn nước có nguồn gốc tự nhiên

Nguyên nhân chủ yếu là do xác động vật chết lâu ngày ngấm vào nguồn nước, lòng đất gây ô nhiễm. Hoặc do thiên tai, bão lũ khiến các nguồn nước bị ô nhiễm lẫn vào với các nguồn nước sạch.

Tuy nhiên đây chỉ là một phần nguyên nhân rất nhỏ mà nguyên nhân chính là từ các hoạt động khai thác và sử dụng tài nguyên của con người.

3.2: Ô nhiễm có nguồn gốc nhân tạo

Sự bùng nổ dân số, sự đô thị hóa tăng nhanh kéo theo đó là nhu cầu về sinh hoạt, đi lại đều tăng nhanh. Tất cả các hoạt động này đều sử dụng đến nước, nhưng khi nước thải ra môi trường lại là nước chưa qua xử lý, đây chính là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường nước như hiện nay.

• Nước thải sinh hoạt: Đây là nước được sử dụng trong quá trình sinh hoạt của con người được xả thẳng ra tự nhiên mà không qua bất bì 1 bước xử lý nào. Nguồn nước thải này thường chứa các chất như Na+, K+, PO43, CL-…..khi xả thằng ra tự nhiên sẽ khiến cho lượng oxy trong nước bị giảm xuống thấp. Đây là 1 trong những nguyên nhân khiến cho các động thực vật dưới nước khó tồn tại.

• Nước từ hoạt động sản xuất nông nghiệp: Trong các hoạt động trồng trọt, chăn nuôi của bà con nông dân, những thức ăn thừa, phân bón động vật thường sẽ được xả thẳng ra môi trường. Ngoài ra nông dân còn sử dụng các chất hóa học như phân bón, thuốc trừ sâu. Đây là các chất rất độc hại, nó sẽ ngấm vào đất, vào nguồn nước gây ô nhiễm. Đặc biệt, nhiều người nông dân còn sử dụng các chất hóa học cấm, có tác hại cực xấu đến môi trường cũng như sức khỏe con người.

• Nước thải y tế: Theo thống kê hiện nay cho thấy, đa số các bệnh viện, các cơ sở nghiên cứu, thí nghiệm đều chưa có hệ thống xử lý nước thải đạt yêu cầu. Nước thải từ các cơ sở này đều chứa những mầm bệnh, virus độc hại, nếu bị xả thẳng ra môi trường sẽ là những mầm bệnh ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người.

• Nước thải công nghiệp: Đây là nguyên nhân chính khiến cho môi trường nước bị ô nhiễm trầm trọng như hiện nay. Tốc độ đô thị hóa nhanh, nhu cầu của con người tăng cao, các khu công nghiệp ngày càng nhiều để có thể sản xuất đáp ứng kịp nhu cầu của con người. Hằng ngày có hàng nghìn m3 nước đổ thẳng ra các sống, biển mà chưa qua xử lý. Trong nước thải công nghiệp có rất nhiều các anion gây ô nhiễm môi trường nước là Cl-, SO42-, PO43, Na+, K+ và vô số các hợp chất kim loại nặng mang độc tính cao như Hg, Pb, Cd, As, Sb, Cr, F… chúng sẽ hòa tan trong nước, khiến nguồn nước bị thay đổi tính chất theo chiều hướng có hại.

4: Hậu quả của ô nhiễm môi trường nước

4.1: Ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của con người

Hậu quả chung của việc ô nhiễm môi trường nước đến sức khỏe của con người đó là tỉ lệ người mắc bệnh cấp và mãn tính như ung thư, viêm da, tiêu chảy... ngày càng gia tăng. Người dân sống quanh khu vực ô nhiễm ngày càng mắc nhiều loại bệnh do nguồn nước bẩn trong sinh hoạt. Ngoài ra ô nhiễm nguồn nước còn gây tổn thất lớn cho các ngành sản xuất kinh doanh nông nghiệp, đặc biệt là bà con nuôi trồng thuỷ hải sản.

Nguồn nước nhiễm kim loại nặng có độc tính cao như thuỷ ngân, chì, asen...: Các kim loại nặng có trong nước là cần thiết cho sinh vật và con người vì chúng ta là nguyên tố vi lượng mà sinh vật cần tuy nhiên nếu hàm lượng quá cao sẽ ảnh hưởng đến sức khoẻ con người, gây nhiễm độc trầm trọng sau đó dẫn đến rất nhiều bệnh như đột biến, ung thư. Đáng báo động hơn là tình trạng “ Làng Ung Thư” xuất hiện ngày càng nhiều quanh các khu công nghiệp.

Các vi khuẩn có hại trong nước bị ô nhiễm có từ chất thải sinh hoạt của con người, động vật có thể gây ra các bệnh tả, bại liệt và thương hàn. Trong một vài nghiên cứu cho thấy, khi sử dụng nước nhiễm asen để ăn uống, con người có thể mắc bệnh ung thư da. Người nhiễm chì lâu ngày có thể mắc bệnh thận, thần kinh, nhiễm Amoni, nitrat, nitrit gây bệnh da xanh, thiếu máu. Nếu nhiễm lưu huỳnh lâu ngày, con người có thể bị bệnh về đường tiêu hoá. Nhiễm natri gây bệnh tim mạch và cao huyết áp.

4.2: Ảnh hưởng đến nguồn nước và và sinh vật dưới nước.

Với nguồn nước ngầm khi các chất thải bị lắng đọng và ngấm vào các nguồn nước ngầm làm biến đổi tính chất của nước. Với nguồn nước mặt mà ô nhiễm sẽ có ảnh hưởng rất lớn. Vì đây là nguồn nước sinh hoạt, tắm giặt . Nếu nguồn nước này ô nhiễm sẽ là một thảm họa, đây chính là nguồn bệnh và làm lây lan những mầm bệnh cho con người.

Ảnh hưởng đến sinh vật dưới nước: Khi nước thải trong sinh hoạt và công nghiệp được xả thẳng xuống nước ta sẽ thấy hiện tượng các sinh vật dưới nước như cá, tôm chết hàng loạt dạt vào bờ. Hoặc cũng có thể những sinh vật này sẽ nhiễm độc dần dần, khi con người đánh bắt và sử dụng thì sẽ gây nên mầm bệnh cho con người.

4.3: Ảnh hưởng đến thực vật

Không chỉ ảnh hưởng đến hệ sinh vật dưới nước mà hậu quả của ô nhiễm môi trường dưới nước còn có ảnh hưởng đến hệ thực vật trên cạn. Khi sử dụng nguồn nước ô nhiễm để tưới tiêu thì cây cối có thể chậm phát triển. Nếu nước quá ô nhiễm có thể khiến thực vật chết hàng loạt, đất cát xói mòn. Thậm chí chúng ta ăn phải thực phẩm như vậy cũng là mang nguồn bệnh về cho cơ thể.

4.4: Ảnh hưởng đến nền kinh tế

Ô nhiễm môi trường cũng có thể gây ảnh hưởng đến nền kinh tế vì sẽ gây tốn kém cho chi phí xử lý nước thải, rác thải ra môi trường.

5: Cách khắc phục ô nhiễm môi trường nước.

Để cải thiện môi trường nước như hiện nay trước tiên là cần sự chung tay của tất cả mọi người để có thể bảo vệ môi trường sống.

• Nâng cao ý thức của con người, không xả thải rác bừa bãi.

• Nhà nước cần có những hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường cho người dân.

• Xử lý triệt để các nhà máy không xử lý nước mà xả thẳng ra tự nhiên.

• Hoàn thiện các hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt tại các khu dân cư.

• Khuyến khích nông dân sử dụng hầm chứa biogas để xử lý phân và nước tiểu của động vật. Hạn chế sử dụng các chất hóa học trong nuôi trồng.

• Xây dựng các điểm để rác và xử lý rác thải.

Với tình trạng ô nhiễm nước trầm trọng như hiện nay, chúng ta cần có những biện pháp ngay và kịp thời để đảm bảo cho nguồn nước sử dụng trong gia đình đảm bảo được sức khỏe. Hiện tại có một số biện pháp thủ công để có thể lọc nước như xây dựng bể chứa lắng đọng, bể lọc nước. Tuy nhiên với biện pháp này không thể làm sạch hoàn toàn nước. Hiện nay tại Famy có các dòng sản phẩm như máy lọc nước gia đình, hệ thống lọc tổng với công nghệ lọc nước đến từ Hàn Quốc giúp đảm bảo cho nguồn nước gia đình bạn.

• ← Bài viết trước
• Bài tiếp theo →